Canadees monument
De 'Canadien', zoals hij in de volksmond genoemd wordt, staat aan het Kerselarekruispunt ('Vancouver Corner') van de Brugseweg en Zonnebekestraat te Sint-Juliaan.
Het beeld mag terecht één van de mooiste monumenten uit de frontstreek genoemd worden. In een park met rozen, coniferen en juniperussen staat het monument op een vierkant plateau met aan elke zijde een boogvormige uitsprong.
Het is een witgranieten zuil van ruim 10 meter hoog, met bovenaan het borstbeeld van een gehelmde Canadese militair die lijkt na te denken over het lot van zijn gesneuvelde vrienden. Hij staat met gebogen hoofd gericht naar de plaats vanwaar op 22 april 1915 de chloorgaswolk kwam aandrijven. Zijn gevouwen handen rusten op een omgekeerd geweer : de kolf naar boven, de loop in de grond. Deze houding 'Arms reversed' is de traditionele militaire groet aan de gesneuvelden. Vooraan op de zuil staat in grote letters 'CANADA'.
Aan de zijkanten van de zuil zijn panelen aangebracht met opschriften in het Engels en het Frans die een bondige samenvatting zijn van de Canadese bijdrage tijdens de tweede slag om Ieper : 'Deze kolom wijst het slagveld aan waar 18.000 Canadezen aan de Britse linkerflank standhielden tegen de eerste Duitse gasaanvallen van 22 - 24 april 1915. Tweeduizend vielen er toen en liggen in de omgeving begraven'. Het opschrift '... fell and lie buried nearby' vervangt het vroegere opschrift '... fell and lie buried here'. Dit laatste was wat misleidend want de gesneuvelden liggen begraven op de begraafplaatsen in de omgeving en niet, zoals dikwijls wordt aangenomen, onder het gedenkteken.
Aan de voet van de zuil, langs de rechterkant, staat de naam van de ontwerper en het jaartal van ontwerp: F.C. Clemeshaw 1921. Frederick Chapman Clemeshaw uit Regina (prov. Saskatchewan) maakte zelf deel uit van het Canadese expeditieleger in Frankrijk en België. Na de oorlog hield hij zich bezig met bouwkunde. Hij stierf in 1958.
De stenen van de zuil komen uit steengroeven in de Vogezen. De buste werd in Brussel gebeeldhouwd.
In een boog rond de zuil zijn op het plateau de volgende oriëntatiepijlen aangebracht : Ypres, Hooghe, Zonnebeke, Passchendaele, Poelcapelle en Langemarck. Dit zijn allen plaatsen met een bijzondere betekenis in de slag van de gasaanvallen.
De oorspronkelijke struiken en de aarde onder het monument kwamen uit Canada. Doordat de Belgische bevolking het terrein aan het Gemenebest schonk, staat men hier dus letterlijk en figuurlijk op Canadese grond.
De struiken zijn gesnoeid in de vorm van artilleriegranaten en de lage struiken aan de zijkanten van het verhoog moeten het front uitbeelden met de oneffenheden die ontstonden door de granaattrechters.
Het monument werd ingehuldigd op zondag 8 juli 1923 om 11u.00. De plechtigheid vond plaats in aanwezigheid van de Hertog van Connaught (broer van de Britse koning) en de toenmalige Prins Leopold van België. Voor het eerst stonden toen ook militairen op de hoeken van het plateau met 'arms reversed' zoals de Canadien zelf.
Op 20 september 2023 werden 27 begraafplaatsen en monumenten, liggend om en bij de WO I-frontlijn in de Westhoek, op de werelderfgoedlijst van UNESCO geplaatst, waaronder The Brooding Soldier.
Meer info: Erfgoed Eerste Wereldoorlog in de Westhoek erkend door Unesco | Westhoek (toerismewesthoek.be)